Kalkulator sprawności fizycznej
Rezultaty uzyskiwane bezpośrednio w trakcie pomiaru (zmierzone wysokość ciała, czas biegu, długość skoku, itd.).
Dla wszystkich zmiennych, których rozkład odbiegał od rozkładu normalnego dokonano matematycznego przekształcenia, tak by rozkład przekształconych zmiennych był rozkładem jak najbardziej zbliżonym do normalnego.
Więcej informacji: "Kondycja fizyczna dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Siatki centylowe"
Wynik próby wyrażony jest w jednostkach standaryzowanych (w skali z).
Wyniki surowe są przeliczenie wg wzoru:
Na stronach NCBKF grupą odniesienia jest ogólnopolska populacja chłopców i dziewcząt badanych w roku szkolnym 2009/10. Dla wyniku standaryzowanego z średnia zawsze równa się 0 a odchylenie standardowe wynosi 1. Tak przekształcone wyniki prób testu czy pomiarów somatycznych mogą być ze sobą porównywane bez względu na to, w jakich jednostkach dokonywano pomiarów. Można np. na jednym wykresie przedstawić wynik skoku w dal z miejsca, czas biegu czy zwisu, pomiar wysokości i masy ciała (patrz profile sprawności fizycznej pod tabelą z wynikami).
Skala centylowa jest skala porządkową. Tworzona jest przez wyznaczanie punktów na skali pomiarowej, dla których określony odsetek badanej populacji uzyskuje rezultat mniejszy od wartości notowanej dla danego centyla. Przykładowo, niech wynik próby skoku w dal z miejsca równy 132 cm odpowiada 35 centylowi. Mówi to o tym, że rezultat mniejszy bądź równy 132 cm uzyskuje 35% badanych, zaś wynik większy bądź równy notuje 65% badanych.
Wartości centylowe określamy porządkując zbiór danych rosnąco, dzieląc go na 100 równych części, określając granice pomiędzy nimi i przypisując kolejno wyznaczone granice centylom od C1 do C99. Skala centylowa nie ma równych jednostek. Przedziały skali pomiarowej między kolejnymi wielkościami centylowymi, np. między 1 a 2 centylem oraz między 2 a 3 centylem nie są równe. Skala centylowa pozwala na ocenę wyniku w odniesieniu do osób wchodzących w skład populacji, dla której określono wielkości centylowe.
W tabeli podano wielkości centyli z dokładnością do 1/10 dla dokładniejszego zobrazowania wyniku.
Jest to wynik przedstawiony w skali tenowej (skali T). Tworzony jest z przeliczenia wartości z wg wzoru: 10*z+50. Pozwala liniowo przekształcić uzyskane ułamkowe wartości z w zbiór liczb o średniej równej 50 i odchyleniu standardowym wynoszącym 10. Liczby te są ograniczone do większych od 0 i mniejszych bądź równych 100. Skala T obejmuje zatem zakres rozkładu zmierzonych wyników surowych od -5SD do +5SD.
Jeśli znalazłeś się na tej stronie, to prawdopodobnie miałeś, bądź będziesz miał do czynienia z testami sprawności fizycznej. Testy to zestawy niezbyt skomplikowanych ćwiczeń, przy których pomocy możemy zmierzyć jak funkcjonuje nasze ciało. Dla uzyskania kompletnego obrazu sprawności niezbędne jest posłużenie się zweryfikowanymi i sprawdzonymi testami. Takimi są m.in. Międzynarodowy Test Sprawności Fizycznej czy Eurofit. To przy ich pomocy możemy uzyskać względnie obiektywną i wiarygodną miarę naszej sprawności. Aby wykonać próby wchodzące w ich skład niezbędne jest posiadanie odpowiednich urządzeń (np. dynamometru - urządzenia do pomiaru siły). Potrzeba też poświęcić trochę czasu na skompletowanie wszystkich wyników.
Proponowany dalej MiniFit to uproszczony zestaw odpowiednio dobranych ćwiczeń, który może być pierwszym krokiem w badaniu własnej sprawności fizycznej. Przy jego pomocy nie zdobędziemy pełnego obrazu sprawności. Uzyskamy jedynie pobieżny wgląd w jej najważniejsze składowe. Będziemy mogli też nauczyć się oceniać uzyskane wyniki pomiarów.
Kalkulator kondycji fizycznej służy do oceniania (wartościowania) wyników uzyskiwanych w testach sprawności fizycznej. Ktoś skacze w dal 139 cm. Co to oznacza? Czy to dobry wynik? Czy zły? Dla 15-letniego gimnazjalisty to raczej kiepski rezultat. Dla 9-letniej dziewczynki to bardzo dobre osiągnięcie. Oba te twierdzenia można sformułować na podstawie ogólnopolskiego badania blisko 50 tys. uczniów, przeprowadzonego w roku szkolnym 2009/10. Wykorzystując zebrane wtedy wyniki, opracowano specjalną metodę przeliczania surowych wyników pomiarów (tzn. tych zanotowanych podczas prób) na punkty. Skala punktowa zawiera się w przedziale liczb większych od zera i mniejszych bądź równych 100. Wielkość 50 pkt. wyznacza średni (przeciętny) poziom wyników danej próby dla określonych płci i wieku.
- był jednym najpowszechniej stosowanych testów określających poziom sprawności fizycznej. Prace nad jego stworzeniem, w latach w latach 1964 – 1970, prowadził kierowany przez profesora L. Larsona Międzynarodowy Komitet do Spraw Standaryzacji Testów Sprawności Fizycznej (International Committee on the Standardisation of Physical Fitness Tests). Test obejmuje osiem prób: skoku w dal z miejsca; zaciskania ręki (dynamometryczny pomiar siły ścisku); siadów z leżenia w czasie 30 sek.; zwisu na drążku na ugiętych kończynach górnych dla wszystkich dziewcząt oraz chłopców w wieku do 12 lat włącznie – starsi chłopcy wykonują podciągnięcia na drążku; biegu wahadłowego 4x10 m; skłonu dosiężnego w staniu; biegu na 50 m, biegu długiego dla chłopców i dziewcząt do 12 lat włącznie 600 m, dla starszych dziewcząt 800, starsi chłopcy 1000 m.
- opracowany w latach 80-tych XX wieku z inicjatywy Rady Europy i opublikowany w 1988 roku test mierzący szerokie spektrum przejawów motoryczności człowieka. Składa się z dziewięciu prób: postawy równoważnej, stukania w krążki, dosiężnego skłonu tułowia w siadzie, skoku w dal z miejsca, zaciskania ręki (dynamometryczny pomiar siły ścisku), siadów z leżenia w czasie 30 sek., zwisu na drążku na ugiętych kończynach górnych, biegu wahadłowego 10x5 m, wytrzymałościowego biegu wahadłowego 20-metrowego. Eurofit został wskazany przez Radę Europy, jako narzędzie diagnozy sprawności fizycznej mieszkańców Unii. Od 1999 roku, przy jego pomocy prowadzone są diagnozy sprawności fizycznej dzieci i młodzieży w Polsce.
Mały Test Sprawności - został pomyślany przede wszystkim, jako środek motywowania uczniów do testowania sprawności fizycznej, wzbudzania jak największego zaangażowania w wykonywane próby sprawnościowe i przekonywania uczniów, że testowanie sprawności to łatwa i prosta droga do znalezienia odpowiedzi na pytania: "jaki jestem?", "na co mnie stać?". Próby MiniFitu zostały dobrane w taki sposób by uzyskiwany obraz sprawności, mimo że okrojony i wybiórczy, pozwalał na wstępną diagnozę naszych fizycznych możliwości.
MiniFit to tylko wstęp do pełnego badania własnej motoryczności opartego na kompletnych zestawach ośmiu prób Testu Międzynarodowego czy dziewięciu prób testu Eurofit.
W skład Małego Testu Sprawności Fizycznej wchodzą:
Do przeprowadzenia próby potrzebny jest metalowy drążek poziomy lub niezbyt gruba (ok. 3 cm średnicy), lecz mocna żerdź zawieszona poziomo na wysokości dosiężnej, dokładnie sprawdzona pod kątem bezpieczeństwa przed przystąpieniem do próby. Należy również zabezpieczyć odpowiednie podłoże lub materac ustawiony, jako zeskok pod drążkiem. Do pomiaru czasu zwisu potrzebny jest stoper. Przydatne są magnezja lub talk do rąk.
Próba polega na wytrzymaniu zwisu na drążku o ramionach ugiętych w stawach łokciowych. Badany staje pod drążkiem, chwyta go nachwytem ("zamkniętym" - palcami od góry i kciukiem od dołu) na szerokość barków. Prowadzący próbę pomaga unieść w górę ciało badanego tak, aby jego broda znalazła się powyżej drążka. Można również przyjmować pozycję wyjściową i rozpoczynać próbę od stania na taborecie lub krześle. W chwili, gdy uczeń rozpoczyna samodzielny zwis (nauczyciel przestaje podtrzymywać ucznia lub spod stóp badanego wysuwane jest krzesło albo stołek) następuje uruchomienie stopera. W czasie próby można dotykać drążka tylko dłońmi. Pomiar czasu trwa tak długo jak długo oczy ćwiczącego znajdują się powyżej drążka. Dlatego mierząc czas zwisu, dobrze jest zająć miejsce po lewej bądź prawej stronie ćwiczącego. Badany powinien być ubrany w sportowe spodenki i koszulkę. Ćwiczymy boso. Próbę wykonuje się jeden raz.
Notuje się czas zwisu z dokładnością do 0,1 sekundy.
Na równym i nie śliskim podłożu wytyczamy długie na minimum 1 m, dwie równoległe linie, których zewnętrzne krawędzie są odległe od siebie o 5 metrów. Linie powinny być tak umieszczone, by zachowywać minimum dwumetrowe odległości od ścian czy innych elementów wyposażenia hali czy boiska. Do przeprowadzenia próby niezbędny jest stoper.
Badany staje w pozycji startowej wysokiej, wysuniętą stopę umieszczając tuż przed linią startu i pochylając się nieznacznie w kierunku biegu. Po komendzie "start" biegnie najszybciej jak potrafi do drugiej linii, wytraca prędkość i równocześnie przekracza ją obiema stopami i rozpoczyna bieg z powrotem do linii startu, gdzie dokonuje kolejnego nawrotu. Taki podwójny kurs wykonuje pięć razy. Każdy nawrót, który wykonuje ćwiczący jest głośno liczony przez nauczyciela lub przez kolegów. Komenda rozpoczęcia biegu wyznacza również moment uruchomienia stopera. W czasie wykonywania próby należy motywować uczniów do utrzymywania jak najwyższej prędkości przez cały czas trwania biegu, zwłaszcza przy ostatnich nawrotach. Podczas próby, szczególnie zwrotów, nie wolno podpierać się rękami o podłogę. Należy przeprowadzać ćwiczenie w takich warunkach i przy wykorzystaniu takiego obuwia, które zapobiegnie poślizgom. Próbę wykonuje się dwa razy gwarantując odpowiedni odpoczynek pomiędzy powtórzeniami, np. wszyscy ćwiczący wykonują kolejno pierwszy bieg, po którego zakończeniu przystępują do ponowienia próby.
Miarą jest czas potrzebny do wykonania pełnych pięciu cykli (pokonania łącznie 50 m). Pomiaru dokonuje się z dokładnością do 0,1 sekundy.
Dziewczęta i chłopcy do skończenia 11 roku życia (144 miesięcy) biegają na 600 metrów. Starsze dziewczęta pokonują dystans 800 metrów, starsi chłopcy 1000. Przed próbą należy przeprowadzić kilka treningów w celu odpowiedniego przygotowania się do wysiłku oraz poznania własnych możliwości (rozłożenie sił czy dobrania optymalnego tempa biegu).
Próbę najlepiej jest przeprowadzić na bieżni lekkoatletycznej. Jeżeli nie ma takiej możliwości, bieg można wykonać w terenie na równym twardym podłożu. Wskazane jest wówczas wyznaczenie zamkniętego toru o odpowiedniej długości, pamiętając o wytyczeniu jak najbardziej łagodnych łuków, pozwalających uniknąć zwalniania przy dobieganiu do zakrętu i przyśpieszania po jego pokonaniu. Do pomiaru jest używany stoper.
Rozpoczynając próbę ćwiczący staje w pozycji wykrocznej z jedną stopą wysuniętą i ustawioną tuż przed linią startową, lekko pochylony w przód. Na sygnał nauczyciela przebiega wyznaczony dystans w jak najkrótszym czasie. W jednym biegu może uczestniczyć równocześnie kilka osób, ważne jest by sobie nie przeszkadzały. Wykonuje się jedną próbę.
Miarę próby stanowi uzyskany czas biegu zapisywany z dokładnością do 1 s.
Profil sprawności fizycznej to zestawienie na jednym wykresie wyników prób przeprowadzonych podczas jednego testu. Przeciętny wynik w populacji oznaczony jest wielkościami 50 centyla w skali centylowej i 50 punktów skali T.
Przy analizie wyników należy pamiętać o tym, że w skali centylowej, tam gdzie miarą próby jest czas (np. w biegach lub w próbie stukania krążki) wraz ze wzrostem wielkości centyli maleje wartość uzyskanego wyniku. Zatem, im krótszy zmierzono czas tym wyższą ocenę uzyskuje ćwiczący, a najbardziej wartościowe wyniki to te, którym przypisano najniższe centyle. W przypadku skali stupunktowej ta niedogodność jest skorygowana. Wyniki wszystkich prób są skierowane w jedną stronę. Im więcej punktów, tym lepiej.
BMI to skrót od Body Mass Index - współczynnik wagowo wzrostowy uzyskiwany w wyniku podzielenia masy ciała wyrażonej w kilogramach przez wysokość ciała przedstawioną w metrach i podniesioną do kwadratu. Można go zastosować do diagnozowania nadwagi i otyłości u osób dorosłych. Nie może być stosowany względem dzieci. W uproszczeniu, wskaźnik BMI równy bądź większy od 25 kg/m2 informuje o nadwadze (powyżej 30 kg/m2 - o otyłości). Ma duże znaczenie przy określaniu zagrożenia chorobami cywilizacyjnymi wiążącymi się z nadwagą i otyłością, np. cukrzycą, chorobą niedokrwienną serca, miażdżycą.
Jest wskaźnikiem wzrostowo-wagowym (w jez. angielskim: Ponderal Index), powstałym w wyniku podzielenia wysokości ciała w centymetrach przez trzeci pierwiastek z masy ciała wyrażonej w kilogramach. Przeciętny dorosły mężczyzna uzyskuje wielkość tego wskaźnika w granicach 39-43, kobieta 40-44.
Posługując się suwakiem zmieniamy minimalny i maksymalny wiek na wykres generowanych na kolejnych stronach kalkulatorów sprawności. Dzięki temu możemy uzyskać bardziej szczegółowy obraz uzyskanych wyników. Należy pamiętać, że przy zbytnim ograniczeniu zakresu, dane opisujące wyniki testów mogą nie pojawić się na ekranie.
